سه‌شنبه ۱۰ تير ۱۴۰۴ - 
تحلیل ها و آرای موسی غنی نژاد:
در سال‌های گذشته بسیاری از محققان در جریان بررسی ریشه‌های انقلاب اسلامی به تاثیر عوامل اقتصادی نیز اشاره کرده‌اند. این افراد معتقدند عواملی مانند شکاف طبقاتی در سال‌های منتهی به انقلاب ۵۷ یکی از عوامل موثر در وقوع انقلاب اسلامی بوده اند. بااینحال برخی از اقتصاددانان همانند غنی‌نژاد معتقدند که این ادعا صحت ندارد. براساس سخنان غنی‌نژاد، هرچند که محمدرضاشاه هیچ اندیشه تئوریک اقتصادی نداشت، بااینحال برخلاف آنچه گفته می‌شود، سرسپرده امپریالیسم نیز نبوده است. غنی نژاد در پاسخ به سوال دلیل اصلی نارضایتی مردم از حکومت محمدرضاشاه پهلوی چه بود؟ معتقد است که «علت اصلی نارضایتی مردم این بود که احساس می‌کردند در جامعه نقشی ندارند و از فرآیند‌های تصمیم‌گیری کنار گذاشته شده‌اند. این احساس حذف‌شدگی و عدم مشارکت، بیش از هر عامل اقتصادی دیگری، موجب بروز نارضایتی و درنهایت وقوع انقلاب شد.». «در دهه ۵۰، با افزایش درآمدهای نفتی، شاه احساس کرد که دیگر نیازی به بخش خصوصی ندارد. پیش از این، در دوره‌ای که منابع مالی کافی در دسترس نبود، بخش خصوصی و مردم برای شاه اهمیت داشت؛ زیرا این بخش سرمایه‌گذاران خارجی را جذب می‌کرد، خود نیز سرمایه‌گذاری می‌کرد و در نهایت به توسعه صنعتی کشور کمک می‌کرد. در آن زمان، عمده وام‌هایی که شاه از کشورهای خارجی می‌گرفت، صرف هزینه‌های تسلیحاتی می‌کرد و این منابع مالی برای اجرای برنامه‌های اقتصادی بلندپروازانه کافی نبود. اما در دهه ۵۰، افزایش درآمدهای نفتی این محدودیت را برطرف کرد. در بازه‌ای کوتاه، حدود یک تا یک‌ونیم سال، درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت ایران از حدود ۲میلیارد دلار به ۲۰میلیارد دلار رسید و در نتیجه، درآمد نفتی کشور ۱۰برابر شد». برنامه «رصدخانه اقتصاد» در یک مصاحبه تصویری با عنوان «ریشه‌یابی سقوط شاه» با حضور موسی غنی‌نژاد، به بررسی عوامل وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ پرداخته است.
کد خبر: ۳۹۷۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
ادعاهای روح‌الله عباسپور عضو کمیسیون صنایع و معادن :
روح‌الله عباسپور عضو کمیسیون صنایع و معادن در واکنش به خروج شرکت عربستانی و اماراتی از ایران گفت، الحمدالله ایران امن‌ترین کشور منطقه است و سرمایه‌گذاری در کشور ما به نفع سرمایه گذار خارجی است و .... از این نوع موضع گیری‌های توجیهی و پوپولیستی در کشور کم نداریم. وقتی بجای تفکر امنیت پایه و یا راهبردی، اذهان برخی از مقامات مملو از الگوی توجیه گری پوپولیستی است، بیش از این هم نباید انتظار حل مشکلات و بحران‌ها را داشت. به اسم سرمایه گذار خارجی وارد ایران شدند. در صنعتی سرمایه گذاری کردند که متاسفانه ۸۵ درصد وابستگی خارجی داریم (روغن خوراکی)، ۵۱ درصد سنعت را گرفتند و خودشان ارز اوردند برای واردات روغن خام و بعد از یک جنگ ترکیبی، به آرامی و بی صدا خارج شدند. در این موقعیت، نماینده مجلس کشور ما از سودآوری در ایران حرف می‌زند. جنابان شورای نگهبان هم بهتر است، نمونه‌هایی از دستپخت خود را با دقت بیشتری ببینند و بچشند. ما در کشور ناکارامدی و نفوذ بطور مکرر هشدار داده و خواهیم داد. ما درباره عملکرد نامناسب شورای نگهبان در تائید صلاحیت‌ها هشدار داده و خواهیم داد.
کد خبر: ۳۹۷۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۱
تهدید آمریکایی یا جنگ ترکیبی؟
طبق اعلام یک تحلیلگر اقتصادی، دومینوی خروج سرمایه‌گذارهای خارجی از ایران به دیجی کالا رسیده است و ظاهرا شرکت سرمایه‌گذاری اروپایی IIIC که حدود ۳۳ درصد سهام دیجی‌کالا را دارد در آینده نزدیک از ایران خواهد رفت.دو سناریو در این خصوص قابل نقد و بررسی است. اول اینکه، سرمایه خارجی مخاطرات فشار تراپ را درک نموده و قصد خروج دارد. دوم اینکه با نوعی جنگ ترکیبی مواجه هستیم. در این حالت،سهامدار عمده خارجی در صنایع دارای وابستگی بالا به خارج از آن صنایع خارج شده و آن صنعت را دچار بحران می کند( نظیر روغن نباتی). در این بین، سهامداران خارجی چند شرکت خدماتی نیز خروج می کنند( همانند هایپر، دی جی کالا) تا تعبیر به جنگ ترکیبی نشود.
کد خبر: ۳۹۷۲۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۶
حاشیه های روغنی کشور:
شرکت صافولا با تاریخچه‌ای بیش از چهار دهه (تاسیس ۱۹۷۹)، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت غذا و خرده‌فروشی در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود. صنایع غذایی: صافولا در تولید محصولاتی مانند روغن‌های خوراکی، شکر، ماکارونی، مواد غذایی منجمد، محصولات دریایی، نان‌های صنعتی، آجیل، ادویه‌جات، حبوبات، خرما، میوه‌های خشک و شیرینی‌جات فعالیت دارد. این شرکت با برند‌های معتبری مانند "عافیه" در بازار حضور دارد. هلدینگ صافولای عربستان سعودی که سهمش از بازار روغن خوراکی در ایران بیش از ۵۰ درصد تخمین زده می‌شود و از سال ۱۳۸۳ وارد بازار روغن کشور شده، به‌طور ناگهانی تمام سرمایه خود را از ایران خارج کرد (سهم این گروه در ساولا بهشهر که دارای سه کارخانه روغن خوراکی در ایران است در سال ۱۳۸۸ از طریق شرکت‌های تابعه، شرکت صنعتی بهشهر، شرکت تولیدی ماگارین و شرکت بهشهر اروند به ۸۰ درصد رسیده بود و حتی به منظور تقویت زنجیره تامین و شبکه توزیع، شرکت "طلوع آفتاب" را تأسیس کرد). این در حالی است که صافولا حتی پس از رخداد‌های دی‌ماه ۱۳۹۴ و حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد، بازار ایران را ترک نکرده بود. برخی از تحلیل گران، کاهش ارزش پول ملی و احتمال ضرر‌های احتمالی را عامل این خروج می‌دانند و برخی دیگرف به بحث تشدید درگیری‌های احتمالی اشاره می‌کنند.
کد خبر: ۳۹۷۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۷
علی فکری رئیس سازمان سرمایه‌گذاری خارجی وزارت اقتصاد:
فکری با تشریج چالش‌های سرمایه گذاری در ایران گفت: «در سه سال گذشته، سرمایه‌گذاری خارجی رشدی دو برابری داشته است. آنچه در این رشد موثر بوده، تغییر راهبرد ایران است. ایران با برقراری ارتباط با کشورهای همسایه و همسو، تحریم‌ها را خنثی کرده است. باید به این نکته توجه کرد که FATF اساسا تاثیری بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران ندارد.» و.. این آقا با چنین طرز فکری، سه سال بر سازمان سرمایه گذاری خارجی وزارت اقتصاد مدیریت کرده است. وی می‌گوید که: «روسیه، اولین سرمایه‌گذار در ایران است. این کشور ۲.۸ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده است. بعد از آن چین با ۲.۴ میلیارد دلار در رتبه دوم و امارات هم در رتبه سوم قرار دارند. رتبه چهارم، ایرانیان مقیم خارج از کشور هستند که در کشور با ۱میلیارد ۴۱۷ میلیون دلار است که در ۱۳۳ طرح سرمایه‌گذاری کرده‌اند. سرمایه‌ها عمدتاً در طرح‌های نفت و گاز، صنعت، آب، برق، گاز، خدمات، کشاورزی، ساختمان و حمل‌ونقل انجام می‌شود.». آیا هنوز به اهمیت شایسته سالاری در انتصابات پی نبرده ایم؟ شیوه انتصاب آقای دکتر فکری در وزارت اقتصاد و دارایی را لطفا پرس و جو کنید. آیا رفاقت می‌تواند معیار اصلی انتصابات برای تامین منافع ملی باشد؟
کد خبر: ۳۹۶۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۸
انتقادات روزنامه شرق به اظهارات جدید وزیر اقتصاد :
وزیر اقتصاد از وضعیت مطلوب ایران در حوزه بدهی‌های خارجی خبر داده و گفته «وضعیت دولت ما از نظر بدهی از آمریکا، ژاپن، ایتالیا و هفت کشور بهتر است». گفته‌ای که این سؤال را ایجاد می‌کند که آیا وزیر اقتصاد، اقتصاد نمی‌داند؟ در شرایط اقتصادی که کشور در چرخه ای معیوب از رانت و انحصار و اقتصاد سیاسی ضد تولید، گرفتار شده و یکی از راه های خروج از بن‌بست ، جذب سرمایه جدید و احتمالا دریافت تسهیلات خارجی، با رویکرد توانمندسازی و تسهیل در تحقق رشد هشت درصدی منجر به خروج از بحران اقتصادی است، وزیر اقتصاد از چه چیزی حرف می زند؟ برخی از کارشناسان اقتصادی معتقد هستند که کشورهای دنبال کننده اقتصاد پویا ، سراغ بدهی خارجی می‌روند و با این کار نرخ رشد اقتصادی خود را بهبود می‌دهند. حال مشخص نیست که در چنین شرایطی چرا وزیر اقتصاد باید به کاهش بدهی خارجی افتخار کند؟ آیا منظور وی ، نوعی ویترین چینی بر اساس شاخص های اتمیسم و منفرد اقتصادی ( با عدم نظرداشت به کلیت اقتصاد و ماهیت هم بند و یکپارچه ان) بوده است؟ یا اینکه با توجه به رشد پائین اقتصادی کشور و عدم توان پاسخگویی به پرداخت اصل و فرع بدهی و همچنین وجود رانت و فساد اقتصادی، پرهیز از ابتلا به بدهی خارجی را مفید ارزیابی کرده اند؟
کد خبر: ۳۹۴۳۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۰
علی رغم تاکیدات دولت بر طرح دو فوریتی؛
حسین دهقان به عنوان نماینده دولت و رئیس سازمان توسعه سواحل مکران در دفاع از ضرورت بررسی لایحه مذکور به صورت دوفوریت، گفت: امروز بیش از هر مسئله دیگری نیازمند اقدام و عمل انقلابی هستیم چرا که در صورت کوتاهی، آیندگان ما را قضاوت خواهند کرد این در حالی است که سواحل مکران می‌تواند موتور توسعه کشور باشد.
کد خبر: ۳۹۱۸۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
آقایان دستاوردسازی نکنید؛
روزنامه هم میهن نوشت: ۶ میلیارد دلار هیچ گره مهمی از کشور را باز نمی‌کند، کشوری که به قول وزیر نفت آن فقط به ۲۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز نیاز دارد؛ ۶ میلیارد دلار هیچ دردی از آن را درمان نمی‌کند.
کد خبر: ۳۹۱۱۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۱
هشدار راغفر:
حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا معتقد است: این تفکر ایجاد شده بعد از جنگ در حوزه اقتصاد، اکنون آنچنان ذی نفعان گسترده و متعددی دارد که تداوم وضع فعلی اقتصاد را، بیشتر در راستای تامین منافع خود می‌بیند و با سوق دادن جامعه به سمت بی‌سابقه‌ترین نابرابری‌ها، اقتصاد ایران را به ورطه فروپاشی کشانده است!
کد خبر: ۳۹۱۰۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
مهران صولتی :
روایت قوی از پیامبر وجود دارد که بر صورت متملق خاک بپاشید. حضرت امیر بشدت توصیه می کند که دروغگو و غلو کننده را بعنوان دوست انتخاب نکن. با وجود آنکه صدها حدیث و روایت با این مضمون در دین مبین اسلام به ما رسیده سوال اینجاست چرا اجازه می دهیم ، گروهی با حاشیه گویی ها و صحبت های گل درشت، بستر را برای انواع انحرافات در سیستم مدیریتی کشور ایجاد نموده و حتی سیستم ایدئولوژیک به آنان پاداش هم بدهد؟ قصد توهین به شخص خاصی را نداشته و نداریم. اگر هم نیاز باشد، از توان کافی برای نقد سازنده برخورداریم. اما رسالت ما در گام دوم انقلاب ، نوعی پاکسازی سیستم ها از وجود افراد و جریاناتی است که ممکن است شائبه ایجاد انحراف در مسیر را داشته باشند. متن تهیه شده توسط مهران صولتی با عنوان چرا گزافه گویی در نظام های ایدئولوژیک پاداش دارد؟ متنی قابل توجه در این خصوص است. به ظاهر تلخ و اپوزیسیونی آن توجه نکنید.
کد خبر: ۳۹۱۰۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
جذب سرمایه گذاری خارجی؛
۱۰۰ میلیارد دلار برای اماراتی‌ها رقمی نیست که نخواهند در خارج سرمایه گذاری کنند؛ به ویژه که تاکنون ارزش سرمایه‌ای سرمایه گذاری‌های امارات در خارج به حدود دو تریلیون دلار رسیده است. اما این رقم به دلایل پیشگفته فعلا نصیب ایران نخواهد شد.
کد خبر: ۳۹۰۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۴
هشدار جدی راغفر:
استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا معتقد است: طی سه دهه بعد از جنگ، فاصله میان مردم و مسئولان به طور مرتب عمیق‌تر شده و اکنون باید زمینه‌های بازگشت به مردم فراهم شود. او گره اصلی اقتصاد ایران را نفوذ گروه رانتخواری می‌داند که با از بین بردن فرصت‌های برابر، تحت نام «خصوصی سازی»، اموال عمومی را به سهولت در جیب دوستان و رفقا کرده و با حاکمیت «سرمایه داری رفاقتی» در جامعه، نابرابری در ایران را رقم زده است. این تفکر ایجاد شده بعد از جنگ در حوزه اقتصاد، اکنون آنچنان ذی نفعان گسترده و متعددی دارد که تداوم وضع فعلی اقتصاد را، بیشتر در راستای تامین منافع خود می‌بیند و با سوق دادن جامعه به سمت بی سابقه‌ترین نابرابری ها، اقتصاد ایران را به ورطه فروپاشی کشانده است!
کد خبر: ۳۹۰۹۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۱
فقط روسیه؛ آن هم فقط در نفت :
میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بحرین که جمعیتی به میزان ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر دارد جالب است. این کشور کوچک طبق گزارش آنکتاد توانسته نزدیک ۲ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی جذب کند یعنی ۵۰۰ میلیون دلار بیشتر از ایران. حتی عمان نیز که کشور ثروتمندی به لحاظ منابع طبیعی مانند ایران نیست بیش از ۳.۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده است.
کد خبر: ۳۹۰۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
برنامه هایی برای اجرا نشدن؛
اینکه چرا اسم این مصوبه را قانون اخکام دائمی برنامه‌های توسعه‌ای کشور گذاشته اند، خود جای، اما و اگر و سوالات فراوان دارد. چرا که در صورتی این اسم درست می‌بود که اقدام به قانونگذاری درباره احکام تکراری در برنامه‌های پنج ساله می‌کرد. اما محتوای قانون نشان می‌دهد که اینگونه نیست. نکته دوم اینکه چرا کسی یا نهادی، بحث ارزیابی سطح تحقق بند‌ها و الزامات این قانون را دنباله گیری نمی‌کند؟ متن قانون جهت بازبینی تقدیم شده است. لازم به توضیح است که این مصوبه قانونی، ۷۳ ماده دارد و در دوره ریاست مجلس علی لاریجانی تصویب شده است.
کد خبر: ۳۹۰۴۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
دستاوردی دیگر از دولت رئیسی؛
روشن است که دل بستن به تهاتر کالا در این شرایط نخواهد توانست چیزی بیش از نیاز روزمره کشور و آن هم در سطح حداقلی را رفع و رجوع کند. آن هم در شرایطی که کشورهای پیرامون ایران در مسابقه‌ای تمام عیار مشغول جذب سالانه میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری خارجی و رکوردشکنی پی در پی در تجارت و درآمدهای ارزی خود هستند.
کد خبر: ۳۸۹۹۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
سهم ایران از ترانزیت جهانی:
سال‌هاست مساله درآمدهای ناشی از ترانزیت، به بحث مهم میان کارشناسان و مقام‌های دولتی تبدیل شده؛ با این‌حال سهم ایران از ترانزیت در جنوب غرب آسیا ناچیز است؛ آخرین گزارش‌ها از بهره‌برداری زیر ۱۰ درصد از ظرفیت ترانزیتی کشور خبر می‌دهند.ایران با ۱۵ همسایه، بیشترین تعداد همسایگان را بعد از روسیه و چین در اختیار دارد؛ همچنین وجود ۲۰ هزار کیلومتر راه ترانزیتی و حضور در نقطه تمرکز مهمترین راه‌های ارتباطی منطقه، به ایران ظرفیتی بی‌نظیر در حوزه ترانزیت داده است. با این وجود، به دلایل مختلفی این ظرفیت‌ها به اندازه کافی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
کد خبر: ۳۸۹۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۳
محمد آزاد:
صد سال اقتصاد در ایران قرن جدید در ایران تصادفا با شکل‌گیری به‌اصطلاح ایران مدرن همراه است و این سرزمین از حالتی ملوک‌الطوایفی و جدامانده از تحولات آغاز می‌کند به تأسیس نهادهای یک کشور مدرن از جمله نهادهای اقتصادی. سال‌های منتهی به سال ۱۳۰۰ و نیز سه، چهار سال پس از آن دورانی پرآشوب است که به انقراض دودمان قاجار و آغاز دودمان پهلوی ختم شد. نخستین نهادهای مدرن اقتصادی در ایران در آغاز این قرن تأسیس شدند. جز این نهاد‌ها دیگر نهادهای دولت مدرن مانند قوه قضائیه سکولار و ارتش مدرن راه‌آهن و نیز در دهه بعد دانشگاه نیز با مشورت روشنفکرانی مثل داور، فروغی و امثال این شخصیت‌ها بنا شد. اما ایران در دهه اول قرن از نظر اقتصادی چه وضعی داشت؟
کد خبر: ۳۸۹۵۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۴
منافع اقتصادی چین در ایران نیست؛
شنیده‌ها حاکی از آن است که ساینوپک اخیراً به طور غیر رسمی از سرمایه‌گذاری از میدان نفتی یادآوران کناره‌گیری کرده است. آن‌طور که رئیس کمیسیون بازرگانان اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، می‌گوید این کناره‌گیری منجر به خروج سرمایه عظیمی از کشور شد و بر نوسانات قیمت ارز نقش بسزایی داشت.به نظر می‌رسد حتی چین به رغم ادعای همکاری استراتژیک با ایران منافع اقتصادی خود را به خطر نمی‌اندازد. این اصلی است که تمام کشور‌ها در امور بین‌الملل به آن پایبند هستند؛ بنابراین دولتمردان نیز باید در راستای اجرای همین سیاست عمل کنند و با تمرکز بر همکاری استراتژیک با کشور‌هایی نظیر چین و تمرکز بر بازار‌های شرق از منافع داخلی غافل نشوند.
کد خبر: ۳۸۶۸۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۱
مصباحی مقدم:
دکتر مصباحی مقدم در پاسخ به سوالاتی در حوزه گِره‌های سیاسی اقتصادی موجود در کشور به موضوعاتی اشاره کردند که انتقاداتی را از سوی دولتی ها به همراه داشت. ایشان معاون اول را علیرغم داشتن مدیریت اجرایی خوب، فاقد دانش اقتصادی دانست. او همچنین با توجه به شرایط تحریمی، پیوستن به fatf را به صلاح کشور نمی‌داند و سرمایه گذاری خارجی در کشور را به صورت قاچاق ممکن نمی‌داند مگر اینکه دولت در مذاکرات برجام که حالت میرایی پیدا کرده، مجددا با طرف‌های غربی وارد گفتگو شده، آن را به جایی برساند تا از طریق فضای جدیدی که به وجود می‌آید، گشایش صورت گیرد، در غیر این صورت سرمایه گذاری خارجی در ایران بسیار بعید است.
کد خبر: ۳۸۵۹۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۵
ایرانی ها با پولاشون کجا میرن!
کانادا به دلایل مختلف در سال‌های اخیر یکی از مقاصد اصلی مهاجرت و سرمایه‌های ایرانیان بوده و اکنون این روند تشدید هم شده است. همزمان با افزایش خزنده نرخ ارز درکشور، روند خروج سرمایه از کشور افزایش یافته به گونه‌ای که براساس اعلام مقامات تجاری بخش خصوصی، در یک سال و نیم اخیر فقط بخش صنعت و تجارت ایران تا ۷۰ میلیارد دلار سرمایه را از کشور خارج کرده و به کانادا برده است.
کد خبر: ۳۸۵۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۳